chế độ an thực dưỡng cho người ung thư
Phòng ngừa ung thư di căn và hạn chế tác dụng phụ hóa xạ trị hỗ trợ điều trị ung thư Người bị ung thư vú có ăn được thịt gà không khi đây là loại thực phẩm quen thuộc và được cho là lành tính hơn các loại thịt đỏ.
Một số thống kê cho thấy, khoảng 20% người bệnh ung thư chết do suy dinh dưỡng nặng trước khi vì ung thư. Theo tiến sĩ, bác sĩ Lưu Ngân Tâm, Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Chợ Rẫy, có 5 quan niệm sai lầm phổ biến về dinh dưỡng mà bệnh nhân ung thư cần tránh. Thứ nhất, ăn
Chế độ dinh dưỡng cho người ung thư cần đảm bảo những nguyên tắc cơ bản: ăn đầy đủ, đa dạng nhiều loại thực phẩm khác nhau bằng cách ăn nhiều món, thay món, ăn những món thập cẩm; dung nạp chừng mực ở mức độ vừa đủ cho bệnh lý. Bệnh nhân ung thư thường
Vay Tiền Trả Góp 24 Tháng. Sức khỏeDinh dưỡng Thứ năm, 10/11/2016, 1353 GMT+7 Ăn nhiều cá, rau, ít thịt, thêm dầu thực vật, uống nhiều nước và vận động giúp cơ thể khỏe mạnh chống lại ung thư. Theo bác sĩ chuyên khoa 1 Trần Thị Minh Nguyệt, vấn đề sức khỏe của đa số bệnh nhân ung thư là suy kiệt cơ thể do phản ứng phụ của quá trình điều trị, tâm lý chán nản lo lắng của người bệnh hoặc chính khối u gây ra. Tình trạng này ảnh hưởng lớn tới hiệu quả điều trị và làm giảm thời gian sống của bệnh nhân. Ảnh minh họa Inran. Bác sĩ Nguyệt cho biết chế độ ăn uống khoa học giúp người bệnh có đủ sức theo được hết phác đồ điều trị nặng nề. Nguyên tắc cơ bản để đảm bảo dinh dưỡng hợp lý là ăn uống đầy đủ thực phẩm với các nhóm chất đạm - bột đường - béo - vitamin, khoáng chất - nước. Cụ thể, trong khẩu phần hàng ngày, nên Ăn nhiều cá, rau quả, ít thịt Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh ung thư tốt nhất là ăn nhiều cá, rau, ít thịt, thêm dầu thực vật, uống nhiều nước và vận động giúp cơ thể đủ chất dinh dưỡng và sức khỏe chống lại tế bào ung thư. Nên chia nhỏ các bữa ăn để dễ hấp thụ dưỡng chất hơn. Người bệnh chịu khó vận động, hạn chế nằm một chỗ, giúp cơ thể thoải mái, đầu óc thư giãn, tránh suy nghĩ tiêu cực, việc điều trị đạt hiệu quả cao hơn. Rau quả cung cấp rất nhiều vitamin thiết yếu có lợi cho sức khỏe. Nên chọn các loại quả tươi, sạch, đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo quản trong điều kiện lạnh, hạn chế làm mất các vitamin trong quá trình chế biến cũng như sơ chế, bảo quản. Ưu tiên các dưỡng chất cần thiết gồm Đạm Để đảm bảo cung cấp đủ các loại axit amin cho cơ thể, bệnh nhân cần ăn đa dạng các loại thực phẩm, khẩu phần phải cân đối giữa protein động và thực vật. Các loại thịt màu trắng như thịt gia cầm có lợi cho sức khoẻ. Bên cạnh đó cần bổ sung thêm các nguồn sắt, kẽm từ thịt có màu đỏ như heo, bò, tôm, cua, cá... Tinh bột Nên chọn các loại ngũ cốc nguyên hạt gạo, ngô, lúa mì, hạt lúa mạch, củ khoai tây, khoai lang, khoai sọ, sắn.... Tránh các loại thực phẩm chế biến sẵn chứa đường đơn, gây nhiều tác hại cho cơ thể, đồng thời các chất phụ gia cho thêm vào thực phẩm trong quá trình chế biến và bảo quản cũng là một trong những nhân tố góp phần làm tăng tỷ lệ bệnh ung thư. Béo lipid Là chất cho giá trị năng lượng cao, giúp hình thành cấu trúc tế bào cơ thể. Trong khẩu phần ăn hàng ngày cần phải có một hàm lượng lipid nhất định, trong đó hàm lượng axit béo không no không quá 50% tổng năng lượng. Tăng cường uống nước Trong thời gian bệnh và điều trị, bệnh nhân thường bị thay đổi khẩu vị. Sự thay đổi khẩu vị này sẽ biến mất sau khi chấm dứt điều trị. Trước mắt, để giảm thiểu cảm giác khó chịu, bệnh nhân nên súc miệng trước khi ăn, dùng thêm những loại trái cây có vị chua như cam, quýt, chanh, bưởi... Đa phần bệnh nhân đang hóa trị thường buồn nôn và nôn. Trong thời gian này nên ăn trước khi đói vì nếu đợi cơn đói đến sẽ làm tăng cảm giác buồn nôn. Cần uống nhiều nước, uống chậm, nhiều hớp trong ngày. Tránh những thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nồng, nặng mùi. Lượng nước nên uống mỗi ngày là từ 8 đến 12 ly, có thể là nước đun sôi để nguội, nước ép rau, quả, sữa hoặc những thực phẩm chứa nhiều nước. Điều quan trọng là uống nước ngay cả những lúc không khát. Táo bón cũng là một vấn đề rất thường thấy ở bệnh nhân ung thư. Nguyên nhân có thể là thiếu nước hoặc thiếu nhiều chất xơ trong chế độ ăn, thiếu hoạt động thể lực, những tác động bởi liệu pháp điều trị. Do vậy việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý trước, trong và sau quá trình điều trị là rất cần thiết giúp giảm thiểu những bất lợi do tác dụng phụ của phương pháp điều trị.
Bệnh nhân ung thư điều trị tại Bệnh viện Ung bướu - Ảnh DUYÊN PHANBệnh ung thư được xếp vào nhóm bệnh không lây. Tuy nhiên, một điều đáng lưu ý đối với người bị ung thư gan là phải yêu cầu người thân đi xét nghiệm viêm gan siêu vi hoặc virus HPV gây ung thư cổ tử cung đều có khả năng lây. GS NGUYỄN CHẤN HÙNGUng thư đang thực sự trở thành nỗi ám ảnh với nhiều người. Người bị ung thư đang cùng lúc phải chịu đựng nhiều gánh nặng về thể xác và tinh thần nhưng không phải ai cũng có đủ hiểu biết để vượt qua...Trò chuyện với Tuổi Trẻ, GS NGUYỄN CHẤN HÙNG - chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam - nói "Nhìn vào bức tranh ung thư nhiều người thấy đen tối lắm. Nhưng với tôi thì khác, tôi thấy mỗi lúc bức tranh này lại sáng sủa lên, cơ hội phát hiện, điều trị dứt điểm ung thư của người bệnh ngày một khả quan hơn bao giờ hết". Ngày nay đang khác với ngày xưa, bây giờ chúng ta có nhiều phương tiện chẩn đoán hay và đặc biệt "bác sĩ ngày nay có mắt thần/nhìn sâu nhìn suốt thấy ung thư".Ung thư có di truyền?* Thưa GS, ung thư đang là gánh nặng của người bệnh, gia đình và xã hội. Nhiều người quan tâm là liệu ung thư có di truyền không?- Theo số liệu nghiên cứu chung trên toàn thế giới, có từ 5-10% số người bị ung thư thì có thể là di truyền và chỉ gặp ở một số loại ung thư nhất định. Ví dụ như ung thư vú, nếu trong gia đình có mẹ, chị... bị thì nguy cơ em ruột có thể bị tăng lên, nguyên nhân do gen bị đột biến truyền từ mẹ sang con. Tuy nhiên không phải ai bị ung thư vú cũng xuất phát từ yếu tố di ra có thể kể đến một số loại ung thư khác tỉ lệ rất nhỏ như ung thư ruột già, ung thư mắt... Và khi biết được điều này những người trong gia đình có kế hoạch chủ động tầm soát, phát hiện sớm để trị lành.* Và nhiều người thường có tâm lý "ung thư là dấu chấm hết" như kiểu "trời kêu ai nấy dạ"...- Quan niệm này hoàn toàn sai lầm. Tôi phải khẳng định ung thư ngừa được và các nghiên cứu cho thấy có khoảng 40% ung thư lẽ ra ngừa được nhưng người bệnh không chịu ngừa. Biết rõ hút thuốc lá nguy cơ gây ung thư phổi; viêm gan gây ung thư gan; virus HPV gây ung thư cổ tử cung nhưng nhiều người cứ ơ hờ, đến khi dính bệnh lại đổ là "trời kêu".Nên ăn gì trong và sau điều trị ung thư?* Phần lớn người bệnh ung thư đều vô cùng băn khoăn nên ăn gì trong và sau điều trị ung thư...- Ung thư rất ghê gớm, do đó quá trình điều trị phải sử dụng các phương pháp rất mạnh mới hi vọng trị được. Người bệnh khi cho thuốc hóa trị vào tùy vào loại nhưng tác dụng phụ là "hành người" dữ lắm, rồi xạ trị có thể làm cháy nám cả một vùng da, thậm chí ói mửa nếu xạ trong bao thế người bệnh phải làm gì để đủ sức vượt qua? Điều quan trọng nhất chính là cần duy trì cho cơ thể đủ khỏe. Và muốn đạt được điều này thì cần phải ăn đủ các chất tinh bột, rau xanh, chất béo, thịt cá... Đừng ăn quá nhiều và nhịn ăn một cách... quá đáng. Nếu ăn uống khó khăn có thể chia nhỏ làm nhiều bữa và đa dạng các món ăn hằng cùng là sau điều trị, tôi dặn người bệnh cần phải "ăn lành, ngủ đủ, tập đều, sống vui" để bệnh khỏi tái phát. Đừng tối ngày suy nghĩ mình bị ung thư rồi buồn bã quá, mà phải vui sống với gia đình, con cháu, công việc... có ích lắm chứ không phải đùa đâu.* Biết vậy nhưng một thực tế là có nhiều người kiêng khem quá đáng, dẫn đến tình trạng suy nhược và không đủ sức chống chọi với bệnh, thưa GS?- Đúng thế. Tôi nghe nhiều người nói sợ ăn vào nuôi tế bào ung thư hoặc bị tế bào ung thư...giành. Tôi chỉ khuyên người bệnh cần phải xác định một điều rằng Mình chuẩn bị sức khỏe thật tốt để "bứng" ung thư ra khỏi cơ thể luôn mà, và muốn làm được điều này thì cơ thể phải đủ sức chịu đựng trong suốt quá trình điều trị. Còn kiêng khem quá mức người bệnh có thể sẽ chết trước khi tế bào ung thư chết.* GS có lời khuyên nào để cho người bệnh hiểu và an tâm điều trị đúng?- Một thực tế là giữa thịt và cá thì cá dễ tiêu hơn. Thịt đỏ rất bổ dưỡng, tôi chỉ khuyên bà con nên hạn chế không ăn quá nhiều mà thôi. Nhiều người đổ xô ăn gạo lứt muối mè. Tôi thấy với người bị bệnh đái tháo đường, béo phì quá đáng thì ăn gạo lứt muối mè được xem là giải pháp kiêng hiệu quả. Nhưng ăn để điều trị ung thư thì không thể được, bởi năng lượng cung cấp cho cơ thể không đủ và thực tế không có loại thuốc nào có thể giết tế bào ung hết, nhiều người còn kháo nhau sừng tê giác trị được vô số bệnh, trong đó có ung thư. Tôi khuyên bà con đây là quan niệm hết sức nguy hiểm bởi sừng tê giác không trị được ung thư. "Cả tin uổng mạng lấy ai mà đền"?! Tôi thấy một điều thật kỳ diệu là tạo hóa tạo ra cho con người những hằng số sinh học để ổn định, duy trì sự sống. Do đó, người bệnh cần phải giữ cho được sự hài hòa, không nên "thách đố các nguyên lý của cơ thể".Sáng tác thơ dạy trị ung thưĐau đáu trước nỗi lo lắng của người bệnh về căn bệnh ung thư, GS Nguyễn Chấn Hùng dường như đã "dốc hết ruột gan" sáng tác ra những vần thơ phòng, trị ung thư một cách dân dã dễ hiểu, dễ nhớ GS Nguyễn Chấn Hùng, ý tưởng xuất phát từ bài thơ "tập thở", vốn để đời của cố BS Nguyễn Khắc Viện - người trước đó từng bị bệnh phổi phải cắt hết nửa lá phổi và một số xương sườn. Nhưng nhờ phương pháp tập thở mà BS Khắc Viện duy trì sự sống đến 84 tuổi. Các vần thơ của GS Nguyễn Chấn Hùng đi vào những tình huống, vấn đề "nóng bỏng" nhất của ung thư như tình trạng hút thuốc lá thụ động "Bạn ơi hút thuốc hại mình/Vợ con hút ké, cả nhà bệnh luôn".
Ung thư vú là một bệnh mạn tính, trực tiếp ảnh hưởng đến cơ quan khởi phát bệnh và có thể di căn đến các vị trí khác, gây ra một loạt các biến chứng, trong đó có tác động tiêu cực đến tình trạng dinh dinh dưỡng gặp ở người bệnh có thể là triệu chứng đầu tiên cho thấy sự hiện diện của bệnh lý ung thư. Đồng thời tình trạng dinh dưỡng kém cũng ảnh hưởng ngược lại đến đáp ứng điều trị, cách thức điều trị và chất lượng cuộc sống của người vậy hỗ trợ dinh dưỡng cho người bệnh ung thư với ý nghĩa hồi phục tình trạng suy mòn/suy dinh dưỡng, giúp ngăn ngừa các biến chứng và nguy cơ tử vong liên quan đến ung thư. Trong khi đó các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị, xạ trị, liệu pháp miễn dịch,… có thể khiến người bệnh ăn ít hơn và giảm cân. Mục tiêu dinh dưỡng trong thời gian này là duy trì cân nặng lý tưởng và áp dụng một chế độ ăn cân đối, lành mạnh để cung cấp năng lượng, sửa chữa, phục hồi và điều trị đây là một số khuyến nghị dinh dưỡng chung cho người bệnh điều trị ung thư- Duy trì cân nặng lý tưởng Đối với nhiều người bệnh, nên tránh giảm cân bằng cách dung nạp đủ lượng calo mỗi ngày. Đối với những người bệnh thừa cân - béo phì, cần giảm Tập luyện thể dục thường xuyên 5 lần/ tuần, mỗi lần ít nhất 30 phút như đi bộ bởi vì hạn chế vận động ngồi hoặc ngủ quá nhiều có thể gây giảm khối lượng cơ và tăng lượng mỡ cơ thể, ngay cả khi không có ý định giảm Ăn đủ chất dinh dưỡng thiết yếu gồm protein, carbohydrate, lipid, vitamin, khoáng chất và nước- Sử dụng một lượng vừa phải ngũ cốc và các nguồn protein thực vật như các loại hạt, đậu nành, cùng các loại thịt như cá, thịt gia cầm, thịt nạc hoặc sản phẩm từ sữa ít dưỡng cho bệnh nhân ung thư cần tuân theo các nguyên tắc, tuy nhiên để thay đổi khẩu vị, giúp người bệnh cảm thấy ngon miệng hơn mà không ảnh hưởng đến khả năng phục hồi sức khỏe, các chuyên gia dinh dưỡng đã đưa ra một số lời khuyên về lựa chọn thực phẩm. Cụ thểThực phẩm nên dùngCá là món ăn được khuyên dùng cho bệnh nhân ung bệnh hóa xạ trị liệu điều trị ung thư vú nên dùng các thực phẩm sauProtein Các loại thịt nạc, cá, trứng, sữa, tôm...Glucid Gạo, miến, bún, bánh phở, các loại khoai củ...Lipid Các loại dầu thực vật Dầu đậu nành, dầu lạc, dầu vừng...Người bệnh nên nhiều rau xanh, quả chín, rau quả nhiều chất xơ. Mỗi ngày nên ăn 400-500g rau; 200-400g quả chín. Nên lựa chọn nhiều rau họ cải bông cải xanh, cải bắp, súp lơ...Tăng cường bổ sung thực phẩm chứa nhiều omega-3 như cá hồi, dầu Oliu...Sử dụng các thực phẩm giàu vitamin E, C, A, Selen có khả năng chống oxy hóa như cà rốt, cà chua, rau ngót, rau muống...Các loại cá đem lại những nguồn dinh dưỡng tuyệt vời cho người bệnhThực phẩm hạn chế dùngNgười bệnh hóa xạ trị liệu điều trị ung thư vú nên hạn chế dùngCác thực phẩm chứa nhiều acid béo no như các món thịt nướng, thịt hun khói, các món xào, rán, quay...Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên hạn chế dùng các thực phẩm chế biến công nghiệp, đóng gói sẵn như đồ hộp, thịt nguội...Thực phẩm không nên dùngNhững thực phẩm người bệnh ung thư vú không nên dùng là các loại dầu mỡ rán đi rán lại nhiều lần, các loại thức ăn bị nấm mốc như lạc mốc, hạt bí, hạt dưa rang sẵn bị mốc... Ngoài ra, người bệnh cần kiêng tuyệt đối các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,...Người bệnh điều trị ung thư cần tránh xa các chất kích thíchMột số thực đơn dinh dưỡng hỗ trợ bệnh nhân điều trị ung thư vúVí dụ, một bệnh nhân nữ 50 tuổi, cân nặng 55kg được chẩn đoán ung thư vú sẽ cần 1650 Kcal năng phẩm cho 1 ngàyGạo tẻ 200 gam 4 lưng bát con cơmBún 150 gamThịt nạc + cá + tôm 200 gamRau xanh 400 gam 2 lưng bát con rauQuả chín 300 gamDầu ăn 10ml 2 thìa 5mlSữa công thức 200mlThực phẩm thay thế tương đươngNgười bệnh có thể thay đổi khẩu vị, thực đơn dinh dưỡng với các nhóm thực phẩm sauNhóm đạm 100g thịt lợn nạc tương đương với 100g thịt bò/thịt gà; 120g tôm/cá nạc; 2 quả trứng vịt; 3 quả trứng gà; 200g đậu phụNhóm chất bột đường 100g gạo tương đương với 100g miến; 100g bột mì; 100g bánh quy; 100g phở khô; 100g bún khô; 170g bánh mì; 250g phở tươi; 300g bún tươi; 400g khoai củ các loạiNhóm chất béo 1 thìa dầu ăn 5ml tương đương với 8g lạc hạt; 8g vừngDựa vào các thực đơn dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư vú kể trên, người bệnh cũng như người nhà chăm sóc có thể thay đổi các loại thực phẩm cũng như cách chế biến để đảm bảo người bệnh cảm thấy ngon miệng trị bệnh ung thư là một quá trình lâu dài đòi hỏi người bệnh có một sức khỏe tốt, do đó một chế độ ăn uống phù hợp, đầy đủ dinh dưỡng và năng lượng là rất quan trọng giúp nâng cao sức khỏe, chất lượng sống cho cũng như tăng hiệu quả điều trị cho bệnh nhân ung thư vú. Ngoài ra, bệnh nhân ung thư cần được khám và tư vấn bởi các bác sĩ và các chuyên gia dinh điều trị ung thư vú, việc ăn uống khoa học rất quan trọngNếu còn băn khoăn về việc chăm sóc cũng như xây dựng chế độ dinh dưỡng hỗ trợ điều trị ung thư vú, bệnh nhân thể liên hệ bác sĩ điều trị để thăm khám và nhận được sự hỗ trợ, tư vấn chuyên sâu từ các chuyên gia dinh dưỡng.
chế độ an thực dưỡng cho người ung thư